Σχετικά με το ζήτημα που ανέκυψε για την αποστολή ηλεκτρονικών μηνυμάτων προεκλογικού χαρακτήρα σε Έλληνες Ομογενείς για τις επικείμενες ευρωεκλογές. Μία πρώτη προσέγγιση.

Σχετικά με το ζήτημα που ανάκυψε για την αποστολή ηλεκτρονικών μηνυμάτων προεκλογικού χαρακτήρα για τις επικείμενες ευρωεκλογές. Μία πρώτη προσέγγιση.

Πλήθος ομογενών εκ των όσων ψήφισαν στις προηγούμενες βουλευτικές εκλογές σε ειδικά εκλογικά τμήματα καταγγέλλουν ότι έλαβαν προεκλογικά email χωρίς να έχει ζητηθεί η συναίνεση τους. Εκτός από την έλλειψη συναίνεσης το ερώτημα που τίθεται είναι ποιος προμήθευσε το συγκεκριμένο κατάλογο ηλεκτρονικών διευθύνσεων και αν είναι νόμιμη η σχετική μαζική αποστολή email. Αρχικά είναι αναγκαίο να επισημανθεί ότι 1. ακόμη δεν υπάρχει επίσημη έναρξη της προεκλογικής περιόδου (1/3/2024) ούτε έχουν κλείσει οι λίστες των υποψήφιων ευρωβουλευτών αλλά ούτε οι εκλογικοί κατάλογοι δικαιούμενων επιστολική ψήφο ομογενών, 2. Το πρώτο επετράπη η ψήφος ομογενών στις προηγούμενες βουλευτικές εκλογές της 21ης Μαΐου 2023 αφού έγινε επιτυχημένη εγγραφή τους στην πλατφόρμα apodimoi.gov.gr καθώς και στις επόμενες εκλογές Ιουνίου 2023 (ν.4648/2019) και 3. Οι κοινοί εκλογικοί κατάλογοι με τα οποία διεξάγονται οι εκλογές στα εκλογικά τμήματα της χώρας έχουν ονοματεπώνυμο εκλογέα, ονοματεπώνυμο πατρός και μητρός, διεύθυνση κατοικίας και ειδικό εκλογικό αριθμό. Από τα ανωτέρω συνάγεται ότι ακόμη και στην περίπτωση κατά την οποία κατ εξαίρεση στους εκλογικούς καταλόγους ομογενών αναγράφεται και η ηλεκτρονική διεύθυνση αυτών, δικαίωμα να λάβουν αντίγραφα οι υποψήφιοι ευρωβουλευτές έχουν αυτονόητα από την ημερομηνία που προκηρύσσονται οι εκλογές και κλείνουν οι υποψηφιότητες. Και αυτό ώστε να διασφαλιστεί ότι όλοι οι υποψήφιοι έχουν τις ίδιες δυνατότητες προβολής και επικοινωνίας με τους εκλογείς, τουλάχιστον όσον αφορά την έναντι τους συμπεριφορά του Υπουργείου Εσωτερικών. Στις βουλευτικές εκλογές 2023 ψήφισαν περίπου 18.000 ψηφοφόροι ως εγγεγραμμένοι δικαιούμενοι ψήφο ομογενείς. Μέχρι στιγμής δεν έχουν διεξαχθεί ευρωεκλογές με ψήφο ομογενών. Πρώτη φορά θα είναι οι επικείμενες ευρωεκλογές (2024). Στις εκλογές αυτές προστίθεται με τον ανωτέρω νόμο και δικαίωμα επιστολικής ψήφου, δικαίωμα από το οποίο δύνανται να επωφεληθούν (πρωτίστως λόγω των ιδιαίτερων συνθηκών διασποράς τους ανά την υφήλιο) και οι έλληνες ομογενείς που συγκεντρώνουν τις προϋποθέσεις εγγραφής στους εκλογικούς καταλόγους (ορισμένα ιδίως διετή παραμονή στην Ελλάδα την τελευταία 35ετία και σωρευτικά υποβολή φορολογικής δήλωσης κατά την τελευταία διετία). Ποινική ευθύνη από παράνομη χρήση προσωπικών δεδομένων προκύπτει απευθείας από τον νόμο 4624/2019 Τεύχος A’ 137/29.08.2019 με τον εύγλωττο τίτλο: ”Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, μέτρα εφαρμογής του Κανονισμού (ΕΕ) 2016/679 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 27ης Απριλίου 2016 για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και ενσωμάτωση στην εθνική νομοθεσία της Οδηγίας (ΕΕ) 2016/680 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 27ης Απριλίου 2016 και άλλες διατάξεις.» που ενσωματώνει κοινοτική νομοθεσία. Σε πολύ γενικό πλαίσιο για να στοιχειοθετηθεί παραβίαση του ανωτέρω νόμου πρέπει πρώτα να στοιχειοθετηθεί ότι πρόκειται αρχείο που διέρρευσε. Φαίνεται ότι καταρχήν προκύπτει δε από από το ότι email εστάλησαν σε όσους ψήφισαν επιστολικά στις προηγούμενες εκλογές. Μετά ότι δεν είναι επιτρεπτή επεξεργασία χρήση στα άρθρα 21 έως 30 και 46 έως 52. Στο άρθρο 38 δε του ανωτέρω νόμου αναφέρονται οι ποινικές κυρώσεις που επιβάλλονται σε περίπτωση παραβίασης του και συγκεκριμένα: 1. Όποιος, χωρίς δικαίωμα: α) επεμβαίνει με οποιονδήποτε τρόπο σε σύστημα αρχειοθέτησης δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, και με την πράξη του αυτή λαμβάνει γνώση των δεδομένων αυτών• β) τα αντιγράφει, αφαιρεί, αλλοιώνει, βλάπτει, συλλέγει, καταχωρεί, οργανώνει, διαρθρώνει, αποθηκεύει, προσαρμόζει, μεταβάλλει, ανακτά, αναζητεί πληροφορίες, συσχετίζει, συνδυάζει, περιορίζει, διαγράφει, καταστρέφει, τιμωρείται με φυλάκιση μέχρι ενός (1) έτους, εάν η πράξη δεν τιμωρείται βαρύτερα με άλλη διάταξη. 2. Όποιος χρησιμοποιεί, μεταδίδει, διαδίδει, κοινολογεί με διαβίβαση, διαθέτει, ανακοινώνει ή καθιστά προσιτά σε μη δικαιούμενα πρόσωπα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα, τα οποία απέκτησε σύμφωνα με την περίπτωση α΄ της παραγράφου 1 ή επιτρέπει σε μη δικαιούμενα πρόσωπα να λάβουν γνώση των δεδομένων αυτών, τιμωρείται με φυλάκιση, εάν η πράξη δεν τιμωρείται βαρύτερα με άλλη διάταξη. 3. Εάν η πράξη της παραγράφου 2 αφορά ειδικών κατηγοριών δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα του άρθρου 9 παράγραφος 1 του ΓΚΠΔ ή δεδομένα που αφορούν ποινικές καταδίκες και αδικήματα ή τα σχετικά με αυτά μέτρα ασφαλείας του άρθρου 10 του ΓΚΠΔ, ο υπαίτιος τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον ενός (1) έτους και χρηματική ποινή έως εκατό χιλιάδες (100.000) ευρώ, εάν η πράξη δεν τιμωρείται βαρύτερα με άλλη διάταξη. 4. Με κάθειρξη μέχρι δέκα (10) ετών τιμωρείται ο υπαίτιος των πράξεων των προηγούμενων παραγράφων, εάν είχε σκοπό να προσπορίσει στον εαυτό του ή σε άλλον παράνομο περιουσιακό όφελος ή να προκαλέσει περιουσιακή ζημία σε άλλον ή να βλάψει άλλον και το συνολικό όφελος ή η συνολική ζημία υπερβαίνει το ποσό των εκατόν είκοσι χιλιάδων (120.000) ευρώ. 5. Εάν από τις πράξεις των παραγράφων 1 έως και 3 προκλήθηκε κίνδυνος για την ελεύθερη λειτουργία του δημοκρατικού πολιτεύματος ή για την εθνική ασφάλεια, επιβάλλεται κάθειρξη και χρηματική ποινή έως τριακόσιες χιλιάδες (300.000) ευρώ. 6. Τα κακουργήματα που προβλέπονται στο παρόν άρθρο υπάγονται στην αρμοδιότητα του Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων. Αυτό που με προβληματίζει εν προκειμένω είναι εάν παραβιάζεται ειδικότερα η διακεκριμένη κακουργηματικά μορφή του εγκλήματος αυτό της παρ. 5 που απαιτεί πρόκληση κινδύνου για την ελεύθερη λειτουργία του δημοκρατικού πολιτεύματος με την πιθανή επιλεκτική διαρροή στους κομματικά συγγενείς δίνοτνας τους παράνομα συγκριτικό πλεονέκτημα στον πολιτικό ανταγωνισμό καθώς και οι πιθανές συνέπειες για την εθνική ασφάλεια από την διαρροή ευαίσθητων συγκεντρωτικών αρχείων και προσωπικών δεδομένων ελλήνων ομογενών και μάλιστα αυτών που κατά τεκμήριο ενδιαφέρονται περισσότερο για την πατρίδα αφού διεκδικούν το δικαίωμα τους να ψηφίσουν στις Ελληνικές εκλογές. Να ληφθεί στο σημείο αυτό υπόψη ότι όταν τελεσθεί μία χωρίς εξουσιοδότηση διαρροή η τύχη του συγκεκριμένου αρχείου καθίσταται αβέβαιη όπως και το σε ποια χέρια τελικά θα καταλήξει. Τόπος τέλεσης του αδικήματος θεωρείται τόσο ο τόπος που ενήργησε ο/η δράστης όσο και ο τόπος όπου επήλθε το αποτέλασμα (αρχή ενότητας). Η αρχή δε της εδαφικότητας επιβάλει, για να εφαρμοστεί το ελληνικό δίκαιο η πράξη να έχει τελεστεί εντός επικράτειας (5 ΠΚ).