Διονύσης Παντής: Συνάντηση Ερντογάν - Μητσοτάκη: κινήσεις τουρκικής τακτικής

Συνάντηση Μητσοτάκη Ερντογάν – Εισβολή Αζερμπαϊτζάν και κατάληψη αρμενικού θύλακα στο Ναγκόρνο Καραμπάχ/αρτσάχ ΜΘ δύο πολύ σημαντικά γεγονότα εξωτερικής πολιτικής έχουμε αυτή την βδομάδα. Το πρώτο αφορά την συνάντηση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Τούρκο Πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν στο Σπίτι της Τουρκίας. Μάλιστα ! Ο πρωθυπουργός φιλοξενήθηκε λοιπόν, εκεί συζήτησε για όλα τα θέματα που έχουν οι δύο χώρες και έχουμε μαζί μας τον διεθνολόγο Διονύση Παντή, για να αναλύσουμε λίγο τα αποτελέσματα της παραπάνω συνάντησης. Καλωςήρθατε Κε Παντή. ΔΠ: Καλώς σας βρήκα. Χαιρετίζω και τους εκλεκτούς τηλεθεατές σας. ΜΘ: Θέλω να ρωτήσω κε Παντή. Είναι γεγονός ότι το τελευταίο χρονικό διάστημα υπάρχει μία ηρεμία στα νερά Ελλάδας Τουρκίας. Όμως η συνάντηση αυτή είχε ένα μεγάλο αγκάθι. Την απαίτηση του Τούρκου Προέδρου να αναγνωριστεί το ψευδοκράτος στην Κύπρο. Πείτε μου, μήπως ήτανε στην ουσία μία παγίδα; Του Ερντογάν στην ελληνική ηγεσία αυτή η συνάντηση; ΔΠ: Νομίζω ότι με την εμπειρία σας το επισημαίνεται ορθά. Μπορούμε να πούμε ότι υπάρχει ένας τακτικός στόχος την Τουρκίας αυτή την περίοδο ο οποίος είναι να δείξει ότι με την Ελλάδα οι σχέσεις της έχουν ομαλοποιηθεί, ότι δεν είναι δηλαδή αυτές που ο Γερουσιαστής Μενέντεζ περιγράφει στις ΗΠΑ και έχους ως αποτέλεσμα να μπλοκάρει με την μεσολάβηση βέβαια και του ελληνικού λόμπυ η πώληση των F16 στην Τουρκία. Τα F16 που θέλουν, απεγνωσμένα θα έλεγα, στην Τουρκία. Οπότε νομίζω ότι εμείς προσφέρουμε ουσιαστικά αυτές τις δημόσιες σχέσεις του Ερντογάν και των ισλαμιστών στην Τουρκία και εκείνο που λαμβάνουμε, όπως πολύ καλά είπατε, είναι τα ήρεμα νερά. Μόνο που θα πρέπει να δούμε ότι τα «ήρεμα νερά» δημιουργούν μία εικόνα της Τουρκίας ΜΘ είναι πλασματική αυτή η εικόνα ΔΠ είναι τελείως πλασματική ! Αρκεί να σας θυμίσω τι έγινε το καλοκαίρι του 2020, ποιες είναι οι διεκδικήσεις της Τουρκίας στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο/Κύπρο δηλαδή το τουρκολιβυκό μνημόνιο, η Γαλάζια Πατρίδα, και το μοίρασμα του Αιγαίου στον 25ο Μεσημβρινό, το Καστελόριζο, αυτές οι διεκδικήσεις παραμένουν ενεργές. Αυτό τι σημαίνει. Σημαίνει ότι η Τουρκία μπορεί ανά πάσα στιγμή να τις εγείρει, δεν έχει αλλάξει η πολιτική της σε κανένα ζήτημα όπως η αποστρατιωτικοποίηση των νησιών του Αιγαίου. ΜΘ: Μπαίνει και ένα άλλο θέμα: μπαίνει ένα οργανόγραμμα για να συναντηθούν οι δύο πλευρές σε ανώτατο επίπεδο, εννοώ κυβέρνησης, όλα τα κυβερνητικά μέλη των δύο χωρών θα συναντηθούν 7 Δεκεμβρίου στην Θεσσαλονίκη και μέχρι τότε θα υπάρχουν συνεχείς επαφές, τον Νοέμβριο και τον Οκτώβριο. Μήπως στρώνεται λοιπόν το τραπέζι επί τέλους αυτό της συνεννόησης κε Παντή και που μας ευνοεί αυτό; Αυτό είναι το βασικό ερώτημα. ΔΠ: Η επιλογή της Θεσσαλονίκης συνδέεται με αυτά που είπαμε παραπάνω, γιατί έχει έναν τεράστιο συμβολισμό για την Τουρκία η Θεσσαλονίκη, ΜΘ: Λόγω του Κεμάλ ΔΠ: Λόγω του Κεμάλ, συνδέεται πάρα πολύ με αυτό που επιθυμούν οι Τούρκοι δηλαδή τις δημόσιες σχέσεις του καθεστώτος και του Προέδρου Ερντογάν, ενόψει του, θέλουν οι Τούρκοι αυτή την εποχή, συγκυριακά και όχι στρατηγικά να δείξουν ότι έχουν καλές σχέσεις με την Ελλάδα, γιατί αυτό συμφέρει αυτή τη στιγμή στο άνοιγμα, τακτικό άνοιγμα επίσης, όχι στρατηγικό, που επιχειρεί προς την Δύση. Εχουμε πει πολλές φορές ότι η Τουρκία Είναι μία Ασιατική, μία Ανατολική κοινωνία και η στρατηγική της δέσμευση, θα το δούμε και στο μέλλον και η ανάλυση μας δείχνει ότι έχει αποφασίσει να ενταχθεί σε αυτό το αναθεωρητικό μπλοκ, το ανατολικό, που ουσιαστικά είναι ο μεγάλος αντίπαλος της Δύσης. Αυτή είναι η στρατηγική τους επιλογή. Τακτικά λοιπόν, εμείς τώρα τους βοηθάμε, δεν ξέρω κατά πόσο εκούσια ή ακούσια με αυτές τις [διπλωματικές] κινήσεις ΜΘ: Τι θα πάρουμε όμως κε Παντή από αυτό; Δίνουμε την ειρηνική διάθεση μας. Εμείς τι παίρνουμε; ΔΠ: Εμείς παίρνουμε κάτι αβέβαιο ΜΘ: Ποιο είναι αυτό; ΔΠ: το οποίο είναι τα «ήσυχα νερά» ΜΘ: Το οποίο μπορεί να αλλάξει ανά πάσα στιγμή ΔΠ. Ακριβώς. Εκείνο όμως που είναι επίσης αρνητικό είναι το εξής: ότι δίνουμε μία πολύ λανθασμένη εικόνα στους φίλους και ετέρους μας, στους περιφερειακούς μας συμμάχους στην Ανατολική Μεσόγειο Αίγυπτο και Ισραήλ, στους συμμάχους μας στην Ευρωπαϊκή Ενωση, δίνοντας την εικόνα ότι θα θέματα μας με την Τουρκία είναι ιπεριορισμένης έντασης/σημασίας, ότι έχουμε μπει σε μία εποχή καλών σχέσεων, το οποίο μπορεί ανά πάσα στιγμή να αλλάξει. Σημαίνει ότι σε μία στιγμή που η Τουρκία θελήσει να δημιουργήσει πρόβλημα στο Αιγαίο, τότε θα πρέπει να πούμε κάτι εντελώς διαφορετικό από αυτό που λέμε σήμερα. Και ξέρετε οι σύμμαχοι δεν μπορούμε την μία μέρα να τους λέμε Α και την άλλη Β, ΜΘ: Εάν λοιπό η παγίδα που περιέγραψα πριν είναι να δείξουμε ότι οι δύο πλευρές βαίνουμε προς επίλυση αλλά στην ουσία δεν υπάρχει επίλυση αλλά υπάρχει κατάψυξη των υποθέσεων, η Τουρκία στην ουσία θα πετύχει να σύρει την χώρα μας στην Χάγη με αυτόν τον τρόπο; Δηλαδή αυτός είναι ο τουρκικός στόχος; Να πάμε στην Χάγη όσο το δυνατόν πιο γρήγορα; ΔΠ: Κοιτάξτε, η Χάγη κατά την γνώμη μου δεν υπάρχει γιατί υπάρχουν τουρκικές διεκδικήσεις στην κυριαρχία σε νησιά βραχονησίδες. Για να μπορέσει να πάει η διαφορά προς επίλυση στην Χάγη θα πρέπει οι δύο πλευρές να συνομολογήσουν ένα συνυποσχετικό ποιο είναι το περιεχόμενο της διαφοράς και σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να υπάρξει τέτοιο συνυποσχετικό όταν υπάρχουν αμφισβητούμενες περιοχές από το ένα μέρος. Το θέμα της οριοθέτησης την ΑΟΖ ή της υφαλοκρηπίδας με την υπαγωγή του στην Χάγη θα ήταν ένα σχετικά εύκολο τεχνικά θέμα. Το πρόβλημα δημιουργείται όταν αυτό το θέμα συνδέεται με την κυριαρχία: δηλαδή από που θα ξεκινήσεις να μετράς. Θα πρέπει το συνυποσχετικό να εμπεριέχει αυτή την οριοθέτηση. Σε ποιον ανήκει το έδαφος αυτό σε ποιον ανήκει το νησί αυτό. Από εκεί και πέρα είναι τεχνικό το θέμα της οριοθέτησης και μπορεί να λυθεί και μπορεί εν τέλει να βοηθήσει με υπαγωγή της διαφοράς το Διεθνές Δικαστήριο Της Χάγης. Όμως όταν υπάρχουν ζητήματα αμφισβήτησης της ελληνικής κυριαρχίας από την Τουρκία; ΜΘ: Σωστά! Όπως το λέτε δηλαδή,

ΔΠ: Δεν υπάρχει δηλαδή κατά την γνώμη μου Χάγη υπό το φως των ανωτέρω παρατηρήσεων μονομερών διεκδικήσεων. Γιαυτό οι Τούρκοι θέλουν να λύσουν το θέμα είτε στην τάβλα, δηλαδή σε διμερείς διαπραγματεύσεις, των διμερών διαπραγματεύσεων δηλαδή και όχι της Χάγης, είτε στο πεδίο, δηλαδή όπως στην Αρμενία με το Ναγκόρνο Καραμπάχ/Αρτσάχ. ΜΘ Δηλαδή είτε θα έχουμε διμερείς συζητήσεις και συμφωνίες είτε ΔΠ αυτό θέλουν οι Τούρκοι, διμερείς συμφωνίες ή αλλιώς θα το λύσουμε λένε στο πεδίο. ΜΘ: Μάλιστα. Θα περιμένουμε δηλαδή να δούμε την εξέλιξη των σχέσεων των δύο χωρών. Μην ξεχνάμε ότι ζούμε σε έναν πολύ ευμετάβλητο χρονικό ορίζοντα και για την Ευρώπη αλλά και για όλο τον Κόσμο. Και να περάσουμε σε αυτή την μεταβολή, στο δεύτερο θέμα μας, την αναπάντεχη και αιφνίδια εισβολή του Αζερμπαϊτζάν των Αζέρων στο Ναγκόρνο Καραμπάχ το οποίο ήταν ο στόχος τους έτσι και αλλιώς να μπουν και να το κυριεύσουν