Η (συν)επιμέλεια με συμφωνία των γονέων ή με απόφαση του δικαστή

 

Η (συν)επιμέλεια με συμφωνία των γονέων ή με απόφαση του δικαστή

 

Με το προτεινόμενο και ήδη σε διαβούλευση, νομοσχέδιο με  τίτλο «Μεταρρυθμίσεις αναφορικά με τις σχέσεις γονέων και τέκνων και άλλα ζητήματα οικογενειακού δικαίου» τίθεται και το ζήτημα της πολυσυζητημένης συνεπιμέλειας.

 

Σταχυολογώντας την αιτιολογική έκθεση, σε σχέση με την συνεπιμέλεια, το προς διαβούλευση και κατόπιν ψήφιση νομοσχέδιο,  ρυθμίζοντας τις σχέσεις μεταξύ των γονέων και των τέκνων τους μετά τη διακοπή της συμβίωσης, "στοχεύει" στην «ενίσχυση της ενεργού παρουσίας και των δύο γονέων στην ανατροφή του τέκνου, ώστε να μην μεταβάλλονται ο ρόλος και η σχέση τους με αυτό το τέκνο» «με την από κοινού άσκηση της γονικής μέριμνας», «την προηγούμενη συναίνεση του γονέα που δεν διαμένει με το τέκνο για σημαντικά ζητήματα που το αφορούν» (υποχρέωση που ίσχυε και με το προηγούμενο καθεστώς),  «την υποχρέωση του γονέα που διαμένει με το τέκνο να ενισχύει τη σχέση του με τον άλλον γονέα και τους συγγενείς αυτού, προκειμένου να αποφεύγεται το φαινόμενο της γονεϊκής αποξένωσης».

 

Πράγματι από τις προτεινόμενες διατάξεις προβλέπεται η δυνατότητα συνεπιμέλειας, τόσο ως (δυνατότητα) ελεύθερης συνομολόγησης και ρύθμισης τους από τους εν διαστάσει συζύγους – γονείς (με ιδιωτική ελεύθερη συμφωνία - δυνατότητα η οποία ειρήσθω εν παρόδω, παρότι δεν αναγνωρίζονταν  ρητά – expressis verbis – υπήρχε και υπό το προηγούμενο καθεστώς εφόσον οι γονείς το επιθυμούσαν), όσο και ως δυνατότητα του δικαστή (σε περίπτωση δικαστικής επίλυσης της διαφοράς μεταξύ των γονέων). Με το υπό διαβούλευση δηλαδή νομοσχέδιο, δίνεται η δυνατότητα στον δικαστή, εκτιμώντας τις ειδικότερες συνθήκες (προσωπικότητες γονέων, γνώμη τέκνων και άλλα κριτήρια), σε περίπτωση αντιδικίας μεταξύ των γονέων και ελλείψεως μεταξύ τους συμφωνίας, να αποφασίσει, "ανάλογα με την περίπτωση", τη συνεπιμέλεια του ή των τέκνων και να τη ρυθμίσει εξειδικεύοντας το περιεχόμενο της πάντα με γνώμονα το συμφέρον του – των παιδιού-ών:

 

 Βλ. ιδίως παράγραφο 3 του νέου (προτεινόμενου) άρθρου 1514 ΑΚ :

 

«3. Το δικαστήριο μπορεί ανάλογα με την περίπτωση: α) να κατανείμει την άσκηση της γονικής μέριμνας μεταξύ των γονέων, να εξειδικεύσει τον τρόπο άσκησής της στα κατ’ ιδίαν θέματα ή να αναθέσει την άσκηση της γονικής μέριμνας στον ένα γονέα ή σε τρίτο, β) να διατάξει πραγματογνωμοσύνη ή να λάβει οποιοδήποτε άλλο πρόσφορο μέτρο, γ) να διατάξει διαμεσολάβηση ή την επανάληψη διακοπείσας διαμεσολάβησης, ορίζοντας συγχρόνως τον διαμεσολαβητή. Για τη λήψη της απόφασής του το δικαστήριο λαμβάνει υπόψη τους έως τότε δεσμούς του τέκνου με τους γονείς και τους αδελφούς του, καθώς και τις τυχόν συμφωνίες που έκαναν οι γονείς του τέκνου για την άσκηση της γονικής μέριμνας.»

 

και την παράγραφο 2 του νέου (προτεινόμενου) άρθρου 1511 του ΑΚ που εξειδικεύει την θεμελιώδη, για το δίκαιο της επιμέλειας ανηλίκων έννοια, δηλαδή αυτής του συμφέροντος του τέκνου, το οποίο, καλείται ο δικαστής να διαγνώσει (εφόσον οι γονείς, δυστυχώς, αδυνατούν να το προσδιορίσουν), έννοια που θα δημιουργήσει τα σημαντικότερα ερμηνευτικά προβλήματα:

 

«2. Στο συμφέρον του τέκνου, που εξυπηρετείται πρωτίστως από την ουσιαστική συμμετοχή και των δύο γονέων στην ανατροφή και φροντίδα του, καθώς επίσης και στην αποτροπή διάρρηξης των σχέσεών του με καθένα από αυτούς, πρέπει να αποβλέπει και η απόφαση του δικαστηρίου, όταν αποφασίζει σχετικά με την ανάθεση της γονικής μέριμνας ή με τον τρόπο άσκησής της. Η απόφαση του δικαστηρίου λαμβάνει ιδίως υπόψη την ικανότητα και πρόθεση καθενός εκ των γονέων να σεβαστεί τα δικαιώματα του άλλου, τη συμπεριφορά κάθε γονέα κατά το προηγούμενο χρονικό διάστημα και τη συμμόρφωσή του με δικαστικές αποφάσεις, εισαγγελικές διατάξεις και με προηγούμενες συμφωνίες που είχε συνάψει με τον άλλο γονέα και αφορούν το τέκνο.»

Επεται η εφαρμογή των νέων διατάξεων από τα δικαστήρια μας, όπου θα αντιμετωπιστούν (ή και θα ανακύψουν) τα όποια προβλήματα, δογματικά ή ερμηνευτικά ... Ας έχουμε βέβαια υπόψη ότι τα όποια προβλήματα ξεκινούν από την αδυναμία των γονέων να συμφωνήσουν για το τι είναι καλύτερο για τα τέκνα τους ...

 

Δικηγορικό Γραφείο Διονύση Παντή και Συνεργατών: τηλ (030) 2130455530 ή κιν 6972321585, e-mail: pantislawoffice@gmail.com